LUNGS HRCT

تفسیر سی تی اسکن ریه با قدرت تفکیک فوق العاده

دانشگاه ویرجینیا امریکا2013

by Soheil Raeisi

هدف از این مطلب

1-   شناسایی و تشخیص موارد زیر در HRCT :

به پرهوایی ، برونشکتازی ، ندول های لوبولار مرکزی ، پلورال افیوژن ، GGO یا نمایشیشه ای مات ، لانه زنبوری شدن ، لنفادنوپاتی ،تضعیف موزاییکی ، ندول های پری لناتیک، ندول های بصورت رندم توضیع شده ، ضخیم شدن سپتوم و الگوی Tree in bud  .

2-   توانایی تشخیص افتراقی هر یک از یافته های بالا

    3- دانستن چگونگی حصول تشخیص سریع توسط یافته های ترکیبی

INTERLOBULAR SEPTAL THICKENING

این عارضع اغلب در مواردی با بیماری ریوی درون شبکه ای دیده می شود. در HRCT ریه خطوط سپتوم متعددی بطور واضح قابل رویت هستند که می توانند نشان دهنده وجود برخی از ناهنجاری های درون شبکه ای باشند. ضخیم شدن سپتوم ها می تواند بصورت صاف یا نودولار (غده یا گره مانند) و یا نا منظم نشان داده شوند که هر کدام می تواند حاکی از وجود روند متفاوتی از پاتولوژی باشد.

LYMPHADENOPATHY

لنفادنوپاتی

عبارتست از بزرگی ناف ریه یا غدد لنفاوی مدیاتستن که می تواند متقارن یا غیر متقارن باشد. لنفادنوپاتی می تواند باعث متاستاز های خونی ، کارسینومای ابتدایی و یا دیگر آسیب ها شود.

پلورال افیوژن

پلورال افیوژن ترنسودا زمانی شکل می گیرد که فشار هیدوراستاتیک و انکوتیک[فشار ناشی از پروتئین ها - فشار اسمزی کلوئیدی] طبیعی دچار اختلال می شود. پلورال افیوژن اگزوداتیو(ترشحی) زمانی رخ می دهد که پوشش غشایی پلورا و یا سیستم عروقی آن آسیب ببیند و یا مختل شود، بنابراین منجر به افزایش نفوذ پذیری مویرگی یا کاهش درناژ لنفاوی می شود.

GROUND-GLASS OPACITY 

کدورت زمینه ای یا GGO یک واژه غیر اختصاصی است که مربوط می شود به وجود یک کدورت مبهم در داخل ریه که ارتباطی با کدورت عروق زمینه ای ندارد.(عروق زمینه ای باعث یکپارچگی ریه می شوند). این عارضه می تواند منتج به ضخیم شدن اندک سپتوم  یا آلوئول های بینابینی ، یا ضخامت دیواره آلوئول ها و یا وجود سلول هایی یا مایعاتی شود که باعث پرشدن فضای آلوئول ها شود. در موارد پیشرفته می تواند منجر به بیماری های فعالی مانند ادم ریوی و یا آسیب های انتشاری آلوئولار شود.

TREE-IN-BUD

عارضه TREE-IN-BUDنشان دهنده ظاهری انسدادی و پر از مایع (مثلا چرک ، موکوس و یا ترشحات انسدادی) در لوبول های مرکزی برونش هاست. عارضه برونشی "tree-in-bud"می تواند از حالت طبیعی ریه به وسیله ظاهر نامنظم تر آنها ، عدم نازک شدن تدریجی و یا ظاهر برجسته / پیازی در نوک برونش ها تمییز داده شود. این عارضه اغلب بصورت تکه تکه در تمام ریه منشتر می شود.

HONEYCOMBING

 لانه زنبوری شدن

لانه زنبوری شدن اشاره می کند به فیبروز گسترده ریوی بهمراه تخریب آلوئولار که می تواند باعث ظاهر کیست مانند و درشت شود. این عارضه را می توان توسط HRCT با ظاهری دارای دیواره هایی ضخیم ، کیست هایی پر از هوا و معمولا با اندازه هایی در حدود 3mm تا 1cm دید.

BRONCHIECTASIS

 برونشکتازی

برونشکتازی انقباضی به اتساع برونش ها اشاره می کند.اغلب در بیمارانی اتفاق می افتد که فیبروز ریوی یا ساختار تخریب شده ریه دارند.  انقباض  یا کشش دیواره برونش ناشی از بافت فیبروز باعث اتساع نامنظم برونش (برونشکتازی) می شود. معمولا برونش های سگمنتال و یا ساب سگمنتال درگیر می شوند اما برونش ها و برونشیول های محیطی کوچک نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند.

AIR TRAPPING

پرهوایی

به پر هوایی عبارت است از وجود گاز غیر طبیعی در ریه بعد از بازدم. در HRCT بعد از بازدم پارانشیم ریه روشن دیده می شود با این حال مناطقی از ریه که طبیعی می باشد نشان دهنده جذب بیشتر اشعه بوده . در اسکن در حالت دم ، کل ریه پر از هوا شده و بنابراین در این فاز قابل تشخیص نیست. در HRCT در حال دم عمیق این عارضه ممکن به عنوان پرفیوژم موزاییکی تفسیر شود.

PERILYMPHATIC NODULES

غده هایی با قطر 1-2mm در HRCT ریه دیده می شوند.  ندول ها را می توان با توجه به ظاهرشان دسته بندی کرد مانند ندول های با محدوده مشخص (مانند دورن شبکه ای) و یا با محدوده ای نا مشخص (مانند هوا – فضا) و یا بر طبق میزان تخریب آنها در رابطه با دیگر ساختارهای ریه طبقه بندی می شوند (مانند پریلنفاتیک ، رندم  یا لوبول های مرکزی).

نودول های پریلنفاتیک معمولا دارای محدوده مشخص [غیر بدخیم] هستند و اغلب در رابطه با مجاری لنفاتیک اتفاق می افتند. آنها اغلب سطح پلورا و  در اطراف عروق برونش ها، سپتوم اینترا لوبولار ، و سنتریولوبولار و اجزای بینابینی سنترویولوبولار اتفاق می افتند.

RANDOMLY DISTRIBUTED NODULES

ندول هایی با قطر 1-2mm که می توان انها را با HRCT ریه تشخیص داد. ندول ها را می توان با توجه به ظاهرشان دسته بندی کرد مانند ندول های با محدوده مشخص (مانند دورن شبکه ای) و یا با محدوده ای نا مشخص (مانند هوا – فضا) و یا بر طبق میزان توزیع آنها در رابطه با دیگر ساختارهای ریه طبقه بندی می شوند (مانند پریلنفاتیک ، رندم  یا لوبول های مرکزی).

ندول های رندمی معمولا دادای محدوده مشخص هستند و بصورت پراکنده مشاهده می شوند اما بصورت یکنواخت توزیع می شوند.

  MOSAIC ATTENUATION

پرفیوژن موزائیکی بر مناطقی دلالت دارد که تضعیف کمتری دارند که این امر از اختلاف در خونرسانی ثانویه به بیماری مربوط به راههای هوایی و عروقی ریوی ناشی می شود. پراکندگی ها معمولا در ادامه هم دیگر هستند از اینروست که تشخیص "موزائیک" صورت میگیرد. اغلب بهمراه پرفیوژن موزائیک ، سایز شریان های زمینه ریوی نیز کوچک می شوند و این امکان را فراهم می آورند که پرفیوژن موزائیکی از کدورت ground-glass  تمییز داده شوندَ.